حمایت کیفری از حق‌های اساسی شهروندان در نظام حقوقی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حقوق عمومی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

2 کارشناس‌ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

3 کارشناس‌ارشد حقوق عمومی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

مجموعه حق‌هایی که در قانون اساسی هر کشوری برای شهروندان به رسمیت شناخته می‌شود، حق‌های اساسی شهروندان آن جامعه را تشکیل می‌دهد. با به‌رسمیت‌شناختن این حقوق از سوی قانون اساسی، قوانین عادی باید به‌دنبال اجرایی‌کردن آن‌ها و حمایت از آن‌ها باشند. یکی از جنبه‌های این حمایت در قوانین عادی کشور ایران، حمایت کیفری از حق‌های اساسی در برابر نقض از سوی شهروندان و مأموران حکومتی است. با وجود این، قانون‌گذار کیفری ایران در این مسیر شیوة مطلوبی اتخاذ نکرده است. زیرا علاوه بر اینکه هنوز نقض برخی حق‌های اساسی فاقد تضمین‌های کیفری‌اند، وضعیت موجود نیز کاستی‌ها و تعارض‌هایی دارد. این مقاله که به دنبال بیان راهکارهای حمایت کیفری مطلوب از نقض حق‌های اساسی شهروندان و نیز نقد عملکرد قوانین کیفری موجود در این زمینه است، راهکار مؤثر و صحیح در این زمینه را جرم‌انگاری نقض حق‌های اساسی شهروندان به‌طور عام ـ از حیث مرتکبین و حق‌های اساسی ـ و نیز تشدید مجازات در فرض ارتکاب جرم از سوی مأموران نهادهای حکومتی می‌داند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Criminal Protection from Constitutional Rights of Citizens in Iranian Legal Systems

نویسندگان [English]

  • Seyed Ahmad Habibnezhad 1
  • Mohammad Rajabi 2
  • Zahra Mirzaee 3
1 Assistant Professor , Department of Public Law, Farabi Compus, University of Tehran, Iran
2 M.A of Criminal Law and Criminology, Farabi Campus, University of Tehran, Iran
3 M.A of public law, Farabi Campus, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

The constitutional rights of Citizens are constituted from the right protected and recognized by Constitution In favor of citizens. When these rights are recognized by Constitution, the ordinary laws should take steps into applying and protecting them. One aspect of this protection is criminal protection and defense against violating by Government officials and other citizens. In this realm, Iranian legislature didn’t take good path in criminal methods because there is no criminal guaranty to protect some of Constitutional rights. This article is to criticize present criminal laws approach and presents Favorable criminal protection solutions to protect Constitutional rights of citizens against violation. It seems Criminalization of violations against fundamental rights in general and intensification of penalties (If crimes are committed by the governmental officials) is the best solution and the most effective approach in this realm.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Citizens
  • Constitutional rights
  • Constitution
  • Criminal protections
  • government

مراجع

  1.  

    1. بشیریه، حسین (1380 الف)، آموزش دانش سیاسی (مبانی علم سیاست نظری)، چاپاول، تهران، نشرنگاه معاصر.
    2. بشیریه، حسین (1380 ب)، درس‌های دموکراسی برای همه، چاپاول، تهران، نشر نگاه معاصر.
    3. زارعی، محمدحسین (1383)، حکمرانی خوب، حکومت و حاکمیت در ایران، مجلة تحقیقات حقوقی، شماره 4.
    4. شکری، رضا، قادر، سیروس (1384)، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، تهران، نشر مهاجر.
    5. طباطبائی مؤتمنی، منوچهر (1390)، آزادی‌های عمومی و حقوق بشر، چاپ پنجم، تهران، مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
    6. قاری سیدفاطمی، محمد (1390)، حقوق بشر در جهان معاصر، جلد اول، تهران، مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
    7. قاضی، ابوالفضل (1383)، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، چاپ دوازدهم، تهران، نشر میزان.
    8. کاتوزیان، ناصر (1386)، مبانی حقوق عمومی، چاپ سوم، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
    9. کریون، متیو سی آر(1387)، چشم‌اندازی به توسعة میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، ترجمة محمد حبیبی مجنده، قم، دانشگاه مفید.
    10. گرجی، علی اکبر (1383)، مبنا و مفهوم حقوق بنیادین، نشریة حقوق اساسی، شماره2.
    11. محمدی، ابوالحسن (1387)، مبانی استنباط حقوق اسلامی، چاپ سی‌ام، تهران، مؤسسة انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
    12. هاشمی، محمد (1384)، تأمین اجتماعی در حقوق بشر و حقوق اساسی، مجموعه مقالات همایش تبیین جایگاه حقوق تأمین اجتماعی، چاپ اول، تهران، انتشارات آتیه.
    13. هاشمی، محمد (1391)، حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، چاپ دوم، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
    14. هاشمی، محمد (1392)، حقوق اساسی و ساختارهای سیاسی، چاپ دوم، تهران، نشر میزان.
    15. هداوند، مهدی (1384)، حکمرانی خوب، توسعه و حقوق بشر، مجلة حقوق اساسی، شماره4.

    همتی، مجتبی (1386)، تحلیل مفهومی حقوق اقتصادی و اجتماعی در پرتو اسناد و موازین بین‌المللی حقوق بشر، مجلة حقوق عمومی، شماره3

حقوق جزا و سیاست جنایی(حقوق جزا و جرم شناسی سابق)
دوره 1، شماره 1
بهار و تابستان
فروردین 1395
صفحه 1-24

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار